Przodujemy w angioplastyce zawału serca, ale zabiegi wykonywane są zbyt późno – twierdzą eksperci. Polska jest wiodącym krajem w Europie, jeśli chodzi o liczbę wykonywanych zabiegów pierwotnej angioplastyki w zawale serca. Niestety, zabiegi te wciąż wykonywane są zbyt późno – ocenia prof. Mariusz Gąsior ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Z tego powodu, mimo, iż przodujemy w angioplastyce, mamy dużo przypadków niewydolności serca. Chorego udaje się uratować, ale jego mięsień sercowy jest już mocno uszkodzony. W Polsce jest już 1,2 mln pacjentów z tym schorzeniem. Aż dwie trzecie z nich to osoby z chorobą niedokrwienną serca i po zawale. Większość z nich zbyt późno trafiła do szpitala.
– W Polsce rocznie z powodu zawału serca hospitalizowanych jest nawet 87 tys. osób. Schorzenia sercowo-naczyniowe stanowią ponad 40 proc. wszystkich przyczyn zgonów Polaków. W tym pierwsze niechlubne miejsca zajmują choroba niedokrwienna z zawałem serca i niewydolność serca – mówi prof. Mariusz Gąsior, kierownik III Katedry i Oddziału Klinicznego Kardiologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.
Jednym z największych osiągnięć polskiej kardiologii jest powszechne wykonywanie zabiegów kardiologii interwencyjnej, czyli tzw. angioplastyki. Przodujemy w angioplastyce w Europie, jeśli chodzi o liczbę tych zabiegów w pierwotnym zawale serca. Niestety, nie przekłada się to na szybkość ich zastosowania. Po wystąpienia pierwszych objawów zawału zabiegi te wciąż wykonywane są u nas zbyt późno.
Z międzynarodowych badań wynika, że w Polsce czas od wystąpienia objawów zawału serca do zastosowania procedury PCI (percutaneous coronary intervention – przezskórna angioplastyka wieńcowa) to średnio 260 minut. Tymczasem w Szwecji mediana w tym obszarze wynosi już tylko około 170 minut, a w Holandii zaledwie 150 minut.
Opóźnienie wykonania zabiegu angioplastyk ratuje często życie. Pogarsza jednak rokowania pacjenta.
– W początkowym okresie zawału serca choremu grozi zatrzymanie krążenia i nagły zgon sercowy. Im dłuższy czas od początku bólu zawałowego do zastosowania procedur angioplastyki wieńcowej, tym większe ryzyko martwicy serca i rozwoju niewydolności serca. Z badań wynika, że od rozpoznania zawału do angioplastyki nie powinno minąć więcej niż 60-90 minut. Czasy opóźnień traktowane są jako wskaźnik jakości opieki w zawale serca. Dlatego skrócenie czasów opóźnień jest celem ratującym życiem. Co czwarty zgon w zawale serca dotyczy fazy przedszpitalnej. To krytyczny moment leczenia. Temu też poświęcona była kampania edukacyjna „Zawał serca – czas to życie!” – wyjaśnia prof. Mariusz Gąsior.
W pierwszym okresie epidemii COVID-19 w wielu szpitalach nastąpił spadek leczonych pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym, w tym z zawałem serca, nawet o 20-25 proc. w porównaniu do tego samego okresu w 2019 r.
– W ostatnim czasie obserwujemy jednak znaczącą poprawę. Chorzy ponownie pojawiają się na izbach przyjęć i na ostrych dyżurach. Są to chorzy z bólem w klatce piersiowej i podejrzeniem zawału serca, chorzy z dusznością, kołataniem serca czy podwyższonym ciśnieniem tętniczym – zwraca uwagę prof. Mariusz Gąsior.
Polskie Towarzystwo Kardiologiczne przekonuje, że w razie ataku serca nie wolno zwlekać z wezwaniem pomocy, ponieważ ryzyko ciężkich powikłań nieleczonego zawału jest wielokrotnie większe niż ryzyko zakażenia koronawirusem w szpitalu.
– Informowaliśmy opinię publiczną o tym, jak przygotowane są ośrodki podejmujące terapię pacjentów z zawałem serca. Opowiadaliśmy, jak krok po kroku wyglądają procedury i weryfikacja pacjentów pod kątem infekcji COVID-19. Chodziło o to, by pacjenci nie obawiali się, że będą leczeni z innymi chorymi, którzy być może będą zakażeni koronawirusem. Mamy w Polsce fantastycznie wyszkolonych kardiologów, pielęgniarki i techników – zarówno w pracowniach interwencyjnych, jak i na oddziałach kardiologicznych, odpowiednie zaplecze logistyczne i infrastrukturalne, bardzo dobry program KOS-zawał dotyczący fazy poszpitalnej – podkreśla prof. Mariusz Gąsior. Przekonuje, że pacjenci są bezpieczni w szpitalach kardiologicznych i nie muszą obawiać się, dzwoniąc po pogotowie.
Przyznaje, że dopracowania wymaga okres przedszpitalny w leczeniu zawału serca, żeby zmniejszyć opóźnienie w zastosowaniu procedur angioplastyki wieńcowej, które należą do najdłuższych w Europie. Leczymy najnowocześniej, ale za późno. To jeden z obszarów wymagający intensywnych działań świadomościowych – dodaje.
Red. (źródło: PAP)
