Prywatne wydatki na usługi ochrony zdrowia zawsze odgrywały bardziej istotną rolę w krajach Europy Środkowo-Wschodniej niż na zachodzie kontynentu, gdzie dzięki wyższemu poziomowi zamożności znacznie większa liczba świadczeń medycznych finansowana jest ze środków publicznych.
Według danych PwC, średni udział wydatków prywatnych dla krajów naszego regionu wyniósł w 2015 r. ok. 25 proc. Dla Europy Zachodniej poziom ten jest znacznie niższy. Co więcej, udział wydatków prywatnych na ochronę zdrowia w krajach Europy Środkowo-Wschodniej wciąż rośnie, podczas gdy w większości krajów Europy Zachodniej pozostaje na niezmienionym poziomie.
Największy rynek
Jak wynika z analiz PwC, wartość rynku prywatnych usług medycznych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej wynosi 13,9 mld euro rocznie. Największy, polski rynek szacowany jest na około 5 mld euro, czyli 36 proc. wartości całego regionu. Kolejne kraje to Czechy (2 mld euro), Węgry (1,6 mld euro), Bułgaria (1,2 mld euro) i Słowenia (1,1 mld euro).
Czynnikami wpływającymi na wartość rynku są między innymi wielkość populacji, stopień rozwinięcia prywatnych świadczeniodawców oraz poziom i dostępność usług finansowanych przez płatnika publicznego.
Abonamenty i ubezpieczenia
Dominującą rolę odgrywają bezpośrednie wydatki prywatne tzw. Fee-for-service2, które stanowią ok. 85 proc. całości, a pozostałą część stanowią tzw. ustrukturyzowane wydatki prywatne. Ustrukturyzowane wydatki prywatne rozwinęły się w dwóch formach – jako abonamenty medyczne lub prywatne ubezpieczenia zdrowotne.
Te pierwsze dominują głównie w Polsce oraz Rumunii, natomiast ubezpieczenia odgrywają istotną rolę w Słowenii, na Słowacji i Węgrzech. Na popularność danego rozwiązania wpływ mają lokalne regulacje i rozwiązania podatkowe.
Wydatki prywatne nie rozkładają się równomiernie pomiędzy poszczególnymi segmentami rynku ochrony zdrowia.
Rosnący popyt
Tradycyjnie najwyższy ich udział notowany jest w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej (ponad 40 proc. łącznych wydatków w tym segmencie).
Duży udział płatników prywatnych występuje również w rehabilitacji oraz opiece długoterminowej, czyli w tych obszarach, w których państwo nie zapewnia wystarczającego finansowania, aby zaspokoić popyt. Na drugim biegunie jest podstawowa opieka zdrowotna oraz leczenie szpitalne, gdzie wydatki publiczne nadal dominują i stanowią ponad 90 proc. we wszystkich krajach naszego regionu.
Obszarem, który w ostatnich latach odnotował dynamiczny wzrost roli prywatnego płatnika jest ambulatoryjna opieka specjalistyczna. Dynamiczny rozwój tego segmentu był możliwy dzięki szybkiej ekspansji sieci prywatnych placówek. Przyczyniło się do tego także wprowadzenie zdrowotnych pakietów usług ambulatoryjnych do oferty prywatnych abonamentów medycznych oraz prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych.
To właśnie ambulatoryjna opieka specjalistyczna, rehabilitacja i opieka długoterminowa mają największe szanse na rozwój telemedycyny oraz usług dla pacjentów w świecie cyfrowym. Wynika to zarówno z wysokiego udziału prywatnego finansowania, jak również dużego udziału w tych segmentach prywatnych dostawców, stawiających na efektywność i jakość w poszukiwaniu przewag konkurencyjnych.
Źródło: PwC
