10 zaleceń przeciwko chorobom nowotworowym to m.in. niepalenie, aktywność fizyczna, czy unikanie nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Ich przestrzeganie wystarczy, aby znacznie zmniejszyć ryzyko zachorowania na nowotwór złośliwy.
Szacuje się, że można zapobiec około połowie zgonów z powodów nowotworowych, gdyby każdy z nas zastosował się do kodeksu zaleceń. Oto 10 zaleceń przeciwko chorobom nowotworowym, czyli podstawowe czynności, które każdy człowiek może podjąć, by zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka:
1. Najważniejsze z zaleceń dotyczy palenia tytoniu i brzmi: „Nie pal. Nie używaj tytoniu w żadnej postaci”. Palenie jest uważane za czynnik ryzyka bardzo wielu nowotworów złośliwych, w tym najczęstszego z nich i wciąż bardzo groźnego – tj. raka płuca. Około 90 proc. pacjentów cierpiących na ten nowotwór to osoby palące obecnie lub w przeszłości.
Eksperci w dziedzinie onkologii klinicznej, zwracają uwagę, że rak płuca jest najczęstszym nowotworem złośliwym, na którego chorują polscy mężczyźni (przed rakiem gruczołu krokowego i rakiem jelita grubego) i trzecim co do częstości występowania wśród kobiet (po raku piersi i jelita grubego). Jednak wśród przyczyn zgonów z powodu nowotworów zajmuje pierwsze miejsce u obu płci. Według onkologów liczba zachorowań i zgonów na raka płuca spada wśród panów, wśród kobiet obserwuje się natomiast trend odwrotny, co wiąże się z tym, że coraz więcej młodych pań sięga po papierosy.
2. Drugi punkt kodeksu zwraca uwagę na konieczność tworzenia w domu i pracy warunków wolnych od dymu tytoniowego, co ma ograniczyć – również bardzo szkodliwe dla zdrowia – bierne palenie.
3. W punkcie trzecim autorzy zaleceń wymieniają utrzymywanie prawidłowej masy ciała. W profilaktyce nowotworów bardzo ważna jest bowiem walka z otyłością.
4. W punkcie czwartym kodeksu zachowań mówi o aktywności fizycznej – należy w jak największym stopniu ograniczać czas spędzany na siedząco.
5. Piąty punkt zachęca do przestrzegania diety bogatej w produkty pełnoziarniste, warzywa, w tym strączkowe oraz owoce, a ubogiej w produkty bogate w tłuszcz, cukry proste, czerwone i przetworzone mięso oraz w sól.
6. Szósty punkt dotyczy alkoholu. Przez wiele lat trwała dyskusja mająca na celu ustalenie, czy alkohol jest czynnikiem ryzyka w chorobach nowotworowych, czy też – nie. Ostatnie badania wskazują, że jest czynnikiem ryzyka, w związku z tym kodeks promuje całkowitą abstynencję.
7. Zalecenia mówią także o tym, by unikać nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Obecnie kodeks uzupełniono o stwierdzenie, żeby nie korzystać z solariów. Eksperci uważają się, że narażenie na promieniowanie UV, a szczególnie poparzenia słoneczne w młodości, są bardzo znaczącym czynnikiem ryzyka czerniaka, ale również innych nowotworów skóry. Zwracają uwagę, że w solariach znacząco przekraczane są dawki promieniowania UV.
8. W punkcie tym pojawia się zalecenie dla kobiet. Oprócz informacji, że hormonalna terapia zastępcza zwiększa zagrożenie niektórymi nowotworami, zaznacza się, że karmienie piersią dziecka zmniejsza u matki ryzyko choroby nowotworowej.
9. Zaleca się szczepienie noworodków przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B oraz dziewcząt przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego – HPV.
10. W ostatnim punkcie promowane jest korzystanie z programów badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania: u kobiet i mężczyzn raka jelita grubego, a u kobiet raka piersi i raka szyjki macicy.
W kodeksie zaleceń znalazła się również bardzo ważna informacja, która mówi, że działania mogą być prowadzone na poziomie indywidualnym, przez każdego z nas, ale państwo powinno wspierać obywateli w tych działaniach i stwarzać do nich dogodne warunki legislacyjne.
Red.
