Choroby reumatyczne stały się wyzwaniem XXI wieku. Ponad 10 mln Polaków cierpi na takie schorzenia, jak reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), toczeń rumieniowaty układowy (TRU), łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) czy młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS).
Choroby reumatyczne najczęściej obejmują przede wszystkim stawy, jednak mogą zajmować także narządy wewnętrzne i przyczynić się do wielu poważnych powikłań wielonarządowych. Prowadzą one do postępującej niepełnosprawności, inwalidztwa a nawet śmierci. Dlatego istotne jest jak najwcześniejsze rozpoznanie i leczenie chorób reumatycznych, co daje największe szanse na osiągnięcie remisji.
Reumatoidalne zapalenie stawów dotyka ok. 350 tys. Polaków, czyli do 1,5% populacji. Jest związane ze skróceniem życia o około 7 lat, głównie z powodu chorób sercowo naczyniowych. Chorobę najczęściej rozpoznaje się u osób między 25. a 40. rokiem życia, ale diagnozowana jest także u wielu młodszych osób.
RZS jest przewlekłą chorobą zapalną atakującą stawy i różne narządy. Najbardziej charakterystycznym jej objawem jest ból, sztywność oraz obrzęk najczęściej stawów rąk i stóp, ale zapalenie może dotyczyć także innych stawów.
Nieleczona choroba prowadzi najczęściej do zniszczenia stawów i ciężkiej niesprawności, a także do uszkodzenia wielu narządów i przedwczesnego zgonu. Wczesne zastosowanie skutecznego leczenia hamuje postęp choroby, zapobiega jej powikłaniom i umożliwia normalne funkcjonowanie.
– Każdego roku odnotowuje się nawet kilkanaście tysięcy nowych przypadków zachorowań na zapalną chorobę tkanki łącznej. Ponad połowa (ok. 120 tys.) chorych na RZS to osoby w wieku produkcyjnym. Jednak zaledwie 40% z nich (ok. 52 tys.) pracuje zawodowo. Dostęp do leczenia biologicznego w Polsce w RZS jest bardzo niski i szacowany na ok. 2%., czyli na najniższym poziomie w Europie, włączając w to kraje regionu Europy Środkowo-Wschodniej – wyjaśnia Monika Zientek, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Młodych z Zapalnymi Chorobami Tkanki Łącznej „3majmy się razem”.
Szansą pacjentów na poprawę jakości życia oraz na powrót do aktywności zawodowej jest skuteczne leczenie. Wprowadzenie do praktyki klinicznej nowych leków, w tym inhibitorów kinaz janusowych, o odmiennym niż w aktualnie dostępnych opcjach mechanizmie działania, powinno pozwolić na zwiększenie odsetka chorych, u których udaje się uzyskać długotrwałą remisję lub niską aktywność choroby.
W 2012 r. bezpośrednie koszty leczenia RZS sięgnęły 400 mln zł. Koszty pośrednie były jednak siedmiokrotnie wyższe. Uwzględniając świadczenia społeczne wypłacane przez ZUS i koszty związane z nieobecnością pracowników, całkowite wydatki budżetowe związane z leczeniem RZS sięgają blisko 2,8 mld zł. Warto podkreślić, że RZS to choroba osób w pełni życia społecznego i zawodowego. Brak skutecznego leczenia znacząco wyklucza chorych z pełnej aktywności.
Objawy choroby w istotny sposób utrudniają życie chorego – problematyczne dla chorych stają się codzienne czynności, normalne funkcjonowanie tj. trudności z samodzielnym ubieraniem się, kłopoty z samodzielnym poruszaniem się czy spożywaniem posiłków i napoi, chorzy odczuwają silny ból związany z chorobą, który niejednokrotnie pozbawia ich aktywności w życiu społecznym czy zawodowym.
Podawanie leków biologicznych w Polsce odbywa się głównie w szpitalach lub po ostrożnym i szczegółowym przeszkoleniu przez personel szpitalny w przypadku terapii podskórnych także w domu. Specjalne warunki przechowywania oraz transportu leków biologicznych są konieczne do utrzymania ich stabilności i w efekcie skuteczności i bezpieczeństwa.
Rekomendowane przez środowisko reumatologów europejskich zalecenia obejmują włączenie inhibitorów kinaz janusowych do leczenia pacjentów z RZS na tym samym etapie leczenia jak terapie biologiczne (po nieskuteczności terapii MTX), w drugiej linii leczenia lub po nieskuteczności terapii biologicznych jako trzecia linia.
Red. (źródło:PAP)
.){kind=link}