Innowacyjne firmy farmaceutyczne wnoszą istotny wkład w rozwój polskiej gospodarki. Podjęcie działań, mających na celu stworzenie korzystnych warunków dla zwiększania inwestycji – jak miało to miejsce w ostatnich dekadach np. w Irlandii – w istotny sposób może wpłynąć na wzrost zaangażowania innowacyjnych firm farmaceutycznych w rozwój polskiej gospodarki – diagnozuje Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA w raporcie pt. „Wpływ na gospodarkę i potencjał rozwoju branży innowacyjnych firm farmaceutycznych w Polsce”.
Jak zwraca uwagę, Irlandia jest obecnie jednym z najważniejszych światowych ośrodków zaawansowanych technologii obejmujących sektory: farmaceutyczny, informatyczny i komunikacyjny oraz urządzeń medycznych. Działa w tym kraju ok. 1000 przedsiębiorstw międzynarodowych, w tym: 9 na 10 największych przedsiębiorstw farmaceutycznych; 15 na 25 najważniejszych producentów urządzeń medycznych; 9 na 10 globalnych producentów oprogramowania; 10 światowych liderów w dziedzinie usług internetowych; 9 na 10 największych firm informacyjno-komunikacyjnych z siedzibą w USA; 4 na 5 największych dostawców usług IT. Na tej bazie powstały przedsiębiorstwa lokalne, które nieustannie rozwijają się i ze swoją ofertą wychodzą szeroko poza rynek lokalny.
Irlandia jest jednym z liderów w Europie pod względem liczby zakładów produkujących na potrzeby sektora medycznego i farmaceutycznego. Na sektor ten składa się grupa przedsiębiorstw międzynarodowych, ale też przedsiębiorstw lokalnych. Wśród 1000 największych irlandzkich firm, aż 200 działa w obszarze medycznym i farmaceutycznym. Z kolei w rankingu 250. największych irlandzkich eksporterów w pierwszej dwudziestce można znaleźć 7 firm z tych obszarów. Obecnie w przemyśle farmaceutycznym zatrudnionych jest bezpośrednio ponad 24,5 tys. osób (przy ok. 4,6 mln mieszkańców), a drugie tyle w powiązanych z nim usługach. Dodatkowo w sektorze technologii medycznych pracuje ok. 27 tys. osób. W 2015 r. irlandzki eksport wyrobów medycznych i farmaceutycznych wyniósł łącznie 30,2 mld euro i stanowił 26,9 proc. w strukturze całego eksportu.
Irlandia jest też przykładem kraju, któremu na przestrzeni kilkudziesięciu lat udało się transformować z gospodarki o silnych tradycjach rolniczych w jednego z liderów zaawansowanych technologii. Złożyło się na to wiele czynników, ale do najważniejszych można zaliczyć:
1. Konsekwentne działania prowadzone przez kolejne rządy, w tym:
- politykę otwartych drzwi dla inwestorów zagranicznych,
- sukcesywne zwiększanie nakładów na badania i rozwój,
- stworzenie wyodrębnionej instytucji (Knowledge Transfer Ireland, KTI), odpowiedzialnej za ułatwianie przedsiębiorcom dotarcia do wiedzy znajdującej się w irlandzkich instytutach naukowo-badawczych.
2. Umiejętne wykorzystanie kryzysu gospodarczego, w jakim Irlandia znalazła się w 2008 r., w tym:
- poprawę konkurencyjności poprzez redukcję kosztów produkcji,
- stabilizację finansów publicznych,
- intensyfikację działań nastawionych na innowacyjność gospodarki: wydatki firm na badania i rozwój – mimo kryzysu gospodarczego – cały czas rosły osiągając w 2014 r. 2,1 mld euro.
Działający w Polsce przemysł farmaceutyczny odgrywa obecnie znaczącą rolę gospodarczą, która jednak mogłaby być wzmocniona poprzez stworzenie odpowiednich mechanizmów oraz zachęt do długoterminowych inwestycji, a także stworzenia efektywnego systemu współpracy – ocenia INFARMA. W przyjętej Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju wskazane są różne instrumenty, mające wspierać przyciąganie najlepszych inwestycji do kraju. Wśród nich znajdują się granty na zatrudnienie i inwestycje, ulgi podatkowe, czy wsparcie ze środków europejskich.
Stosowanie tych instrumentów w stosunku do innowacyjnych firm farmaceutycznych mogłoby mieć znaczenie w perspektywie przyszłych inwestycji. Dodatkowym rozwiązaniem mogłyby być pośrednie zachęty inwestycyjne w ramach systemu refundacyjnego (w tym efektywnie skonstruowany Refundacyjny Tryb Rozwojowy). Obok zachęcania do inwestycji w produkcję i działania badawczo-rozwojowe (B+R), podejmowane działania mogą stymulować również współpracę pomiędzy nauką a przemysłem, co przekładać się będzie na tak oczekiwany wzrost innowacyjności polskiej nauki i gospodarki – zwraca uwagę INFARMA.
Przedstawiciele innowacyjnych firm farmaceutycznych, którzy uczestniczyli w badaniu ankietowym przeprowadzonym na potrzeby raportu, wskazali czynniki mogące skłonić firmy – które reprezentują – do inwestycji w Polsce. Są to:
- długoterminowa stabilizacja przejrzystego prawa regulującego refundację leków;
- regulacje podatkowe stymulujące inwestycje z zagranicy w projekty związane z innowacją;
- podniesienie poziomu refundacji leków innowacyjnych, przynajmniej do poziomu obserwowanego w innych unijnych krajach Europy Środkowej;
- przejrzyste i sprawiedliwe powiązanie poziomu refundacji leków innowacyjnych z inwestycjami w polską gospodarkę.
Przy spełnieniu powyższych warunków, innowacyjny przemysł farmaceutyczny może być jednym z motorów wzrostu polskiej gospodarki i jej transformacji w kierunku gospodarki innowacyjnej, zaawansowanej technologicznie – konkluduje INFARMA.
Patrz: Raport
