Całkowita wartość rynku aptek otwartych (segmenty Rx i CH), liczona w cenach detalicznych, w okresie styczeń–wrzesień 2017 r. wyniosła 23,6 mld zł, co oznacza wzrost o 4,2 proc., czyli o ponad 945 mln zł, w porównaniu do analogicznego okresu 2016 r.
Segment leków dostępnych na receptę
Wartość rynku Rx wyniosła 13,6 mld zł. Segment sprzedaży leków na receptę odnotował wzrost na poziomie 2,3 proc., osiągając wartość o ponad 311 mln zł wyższą niż w 2016 r.
Na wzrost wartości rynku Rx największy wpływ miały następujące klasy ATC1:
- B – krew i układ krwiotwórczy (+124 mln zł),
- N – ośrodkowy układ nerwowy (+88 mln zł),
- A – przewód pokarmowy i metabolizm (+63 mln zł).
Trzy klasy zanotowały spadek wartości:
- L – leki przeciwnowotworowe i wpływające na układ odpornościowy (-105 mln zł),
- S – narządy zmysłów (-15 mln zł),
- G – układ moczowy i hormony płciowe (-7 mln zł).
Zmniejszenie wartości aptecznego rynku leków należących do klasy ATC1 L wynika głównie z przeniesienia leków zawierających substancje czynne pegfilgrastim lub lipegfilgrastim do rynku szpitalnego oraz obniżki ceny, związanej w wejściem na listy refundacyjne pierwszego odpowiednika, leku zawierającego goserelin.
Wartość rynku leków refundowanych wyniosła 9,2 mld zł i wzrosła o 2,0 proc. – czyli o ponad 180 mln zł. Wartość rynku leków nierefundowanych wyniosła 4,4 mld zł i wzrosła o 3,0 proc. – czyli o blisko 131 mln zł.
Segment leków i produktów dostępnych bez recepty
Wartość rynku CH wyniosła 10,0 mld zł. Segment sprzedaży leków i produktów bez recepty odnotował wzrost na poziomie 6,8 proc., osiągając wartość o ponad 634 mln zł wyższą niż w 2016 r. W segmencie tym duży wpływ na wzrost wartości sprzedaży miały produkty z następujących klas CHC1:
- 01 – preparaty stosowane w kaszlu, grypie i innych chorobach układu oddechowego (+186 mln),
- 04 – witaminy, minerały (+115 mln),
- 03 – trawienie, układ pokarmowy (+77 mln).
Klasy te przyniosły łącznie 378 mln zł wzrostu – stanowi to 60 proc. całkowitego wzrostu na rynku aptecznym CH.
Liczba i struktura aptek oraz profil statystycznej apteki
Na koniec września 2017 r. w Polsce funkcjonowało 14.976 aptek. Całkowita liczba aptek wzrosła o 354 w stosunku do września 2016 r.
Na przestrzeni tego okresu zmieniła się liczba aptek sieciowych. We wrześniu 2017 r. było ich 6 383 (+681 aptek, rdr). Trzy największe pod względem liczby aptek sieci to:
- Dbam o Zdrowie,
- Dr.Max,
- APTEKA cef@rm 36,6.
O 327 zmniejszyła się liczba aptek niezależnych, które we wrześniu 2017 r. stanowiły 57,4 proc. całkowitej liczby aptek i odpowiadały za 41,1 proc. wartości sprzedaży na rynku aptecznym.
Średni miesięczny obrót apteki w okresie styczeń – wrzesień 2017 r. wyniósł 177 tys. zł (-0,5 proc. rdr). Średnia miesięczna wartość sprzedaży leków Rx refundowanych w tym okresie wyniosła 62 tys. zł. (-3,5 proc. rdr), co stanowiło 35 proc. jej całkowitego obrotu.
Zjawisko substytucji leków w okresie styczeń–wrzesień 2017 r. osiągnęło poziom 2,4 proc. (w ujęciu ilościowym) i zmieniło się w porównaniu do analogicznego okresu 2016 r. o 0,3 p.p. Pomimo, że ogólny poziom substytucji jest niewielki, istnieją grupy leków, w których na poziomie molekuły zamieniane jest więcej niż jedno na dziesięć sprzedanych opakowań.
Wydatki pacjenta i ordynacje lekarskie
Średni wydatek pacjenta na jedno opakowanie produktu (Rx i CH) wyniósł 13,8 zł i wzrósł o 1,2 proc. rdr. Udział wydatków pacjenta w całkowitym koszcie leków na receptę (refundowanych i nierefundowanych) wyniósł 55,9 proc. i spadł w porównaniu do analogicznego okresu 2016 r. o 1,2 p.p.
Analizując rynek leków na receptę, warto odnieść się do całkowitej liczby pojedynczych ordynacji lekarskich. W okresie styczeń–wrzesień 2017 r. wyniosła ona 354 mln, co oznacza spadek o 785 tys. (-0,2 proc.) w stosunku do 2016 r.. Spośród klas ATC1 najwyższy przyrost liczby ordynacji lekarskich dotyczył klasy ATC1 R – układ oddechowy i wynikał z wprowadzenia leków zawierających mometasone w postaci aerozolu do nosa do refundacji. Zwiększyło to liczbę ordynacji lekarskich o blisko 450 tys.
Źródło: QuintilesIMS
