Domowe sposoby na przeziębienie są powszechnie znane. Stosujemy takie preparaty, jak: witamina C, echinacea, czosnek. Jaka jest rzeczywista ich skuteczność w profilaktyce czy leczeniu przeziębienia?
Typowe przeziębienie to infekcja zakaźna, za którą odpowiedzialnych jest ok. 200 wirusów. Najczęstsze objawy jak: złe samopoczucie, katar, czasem kaszel, dreszcze i gorączkę, powodują rinowirusy. Przeziębienie zwykle nie trwa dłużej niż dwa tygodnie i ustępuje samoistnie. Dorośli średnio nabywają je dwa do czterech razy w roku, a dzieci, których system odpornościowy dopiero się kształtuje – nawet osiem. Jakie są sposoby na przeziębienie?
Witamina C
Pomoże umiarkowanie tylko tym, którzy uprawiają intensywny wysiłek fizyczny. Prowadzisz normalny tryb życia – łykanie witaminy nie uchroni cię przed przeziębieniem.
Powszechne, acz niestety fałszywe jest przekonanie, iż witamina C chroni przed przeziębieniem i je leczy. Wzięło się ono prawdopodobnie z doniesień na ten temat autorstwa dwukrotnego noblisty Linusa Paulinga. Eksperymenty oceniające wpływ witaminy C na przeziębienie nie potwierdziły tezy Paulinga. Opublikowany w 2013 r. przegląd piśmiennictwa na temat „witamina C vs przeziębienie” objął 29 różnych badań na ponad 11 tys. uczestników. Okazuje się, że regularne zażywanie witaminy C nie chroni przed przeziębieniem. Choć lekko łagodzi jego przebieg, gdy ono już wystąpi.
Korzyść z regularnego zażywania witaminy C odczuwały jedynie osoby, które intensywnie trenują sporty, np. uprawiający maratony. Maratończycy mieli dwukrotnie niższe ryzyko zachorowania na przeziębienie w razie zażywania witaminy C.
Przyjmowanie zaś wysokich dawek witaminy C na początku przeziębienia nie wykazało skuteczności w zmniejszeniu czasu chorowania czy ulżeniu dolegliwości.
Echinacea
Praktykowane sposoby na przeziębienie to m.in. echinacea. Przegląd systematyczny Cochrane z 2014 r. pokazał, że niektóre produkty zawierające echinaceę mogą być skuteczniejsze niż placebo w leczeniu przeziębienia. Niestety, wniosek badaczy jest taki, że mimo to efekty kliniczne stosowania echinacei są słabe, podobnie jak i jej słabe działanie zapobiegające przeziębieniu.
Czosnek
Pojedyncze badanie przeprowadzone na 146 uczestnikach wykazało, że spożywanie czosnku codziennie przez trzy miesiące może przeciwdziałać wystąpieniu przeziębienia. Zarówno próba uczestników badania, jak i jego konstrukcja, nakazuje ostrożność w podchodzeniu do jego rezultatów. Zaś samo zjawisko wymaga pogłębionych analiz i kolejnych eksperymentów. Na tym etapie nie można zatem postawić kropki nad „i” stwierdzając, że czosnek chroni przed przeziębieniem – podkreślają eksperci.
Inhalacje
To sposób, który przeszedł już chyba do lamusa, ale niektórzy nadal wierzą w jego moc. Polega na wdychaniu pary wodnej unoszącej się z naczynia wypełnionego gorącym naparem z różnych ziół. Wierzono, że w ten sposób skutecznie można się pozbyć wydzieliny z dróg oddechowych i wyleczyć przeziębienie. Przegląd systematyczny Cochrane z 2013 r. obejmujący sześć badań na ogółem 394 uczestnikach wykazał, że inhalacje nie przynoszą pożądanej korzyści w leczeniu przeziębienia.
Antybiotyki
Ponieważ przeziębienie wywołują wirusy, a antybiotyki działają na bakterie, nic dziwnego, że okazały się nieskuteczne w walce z przeziębieniem. Przegląd systematyczny Cochrane z 2013 r. wykazał natomiast, że przyjmowanie antybiotyków na przeziębienie daje pewien efekt uboczny w postaci takich skutków, jak np. wyniszczanie dobroczynnej mikroflory bakteryjnej w jelitach.
Paracetamol i niesteroidowe leki przeciwzapalne
Systematyczny przegląd prac Cochrane z 2015 r., w którym uwzględniono randomizowane próby badawcze na ogółem 758 uczestnikach wykazał, że paracetamol może łagodzić takie dolegliwości jak zaleganie wydzieliny katarowej w nosie. Nie zwalcza jednak takich, jak ból gardła, kaszel czy złe samopoczucie. Zastrzec należy, że jakość dowodowa uwzględnionych badań była niska, a zatem należy wyniki traktować z ostrożnością.
Jeśli chodzi o niesteroidowe leki przeciwzapalne, w dziewięciu randomizowanych badaniach na ogółem ponad 1000 uczestnikach wykazano, że z jednej strony mają działanie przeciwbólowe, ale nic poza tym. Jeśli zaś chodzi o leczenie przeziębienia, leki te podrażniają przewód pokarmowy.
Środki udrażniające górne drogi oddechowe i przeciwbólowe
Przegląd systematyczny Cochrane z 2012 r., obejmujący 27 badań na ogółem ponad 5 tys. uczestnikach wykazał, że takie połączenie leków uwalnia od wielu dolegliwości przeziębienia pozwala szybciej zwalczyć przeziębienie u dorosłych i starszych dzieci. Trzeba jednak mieć nas uwadze proporcję korzyści do skutków ubocznych, jak senność, uczucie suchości w ustach czy zaburzenia snu.
Red.
