Noworodek, który przychodzi na świat w szpitalu, jest ważony i mierzony. Personel medyczny ma także obowiązek wykonać szereg dodatkowych procedur.
W sali porodowej osoba sprawująca opiekę nad noworodkiem, po zważeniu i zmierzeniu, jest zobowiązana do wykonania następujących zadań:
- Natychmiast po urodzeniu, wokół nadgarstków obu rąk lub kostek obu nóg dziecka zakłada opaskę identyfikacyjną noworodka z danymi: nazwisko i imię matki, płeć dziecka, data i godzina urodzenia.
- Pępowinę przecinana jest po ustaniu w niej tętna, czyli 1 do 3 minut po urodzeniu. Na kikut pępowiny zakłada się jałowy zacisk.
- Kontakt matki i dziecka „skóra do skóry” powinien nastąpić zaraz po przecięciu pępowiny. Jeżeli nie ma bezwzględnych przeciwwskazań medycznych, dziecko powinno być położone na piersi mamy.
- Osuszenie noworodka i ułożenie go na stanowisku pielęgnacyjnym (lub w inkubatorze, jeśli wymaga tego jego stan zdrowia) – zwykle wyposażonym w promiennik podczerwieni (temperatura na poziomie kocyka, na którym leży noworodek, nie powinna być niższa niż 34 stopnie Celsjusza).
- Odśluzowywanie z dróg oddechowych – kiedyś przeprowadzano je u wszystkich nowonarodzonych dzieci, teraz zalecane jest wyłącznie u noworodków z niską punktacją w skali Apgar oraz u noworodków urodzonych przedwcześnie.
- Ocena stanu noworodka – noworodek jest oceniany na podstawie skali Apgar, jednak pierwsza ocena jego stanu musi być wykonana w pierwszej minucie jego życia. Możną ją przeprowadzić na brzuchu matki, jeżeli nie występują przeciwwskazania zdrowotne. Wyniki tej oceny należy odnotować w dokumentacji medycznej.
- Jednorazowo, najlepiej w formie zastrzyku, w ciągu pierwszych sześciu godzin po urodzeniu podawana jest witamina K – chroni noworodki przed groźnymi krwawieniami, które mogą się zdarzyć z uwagi na niedobór tej witaminy w ich organizmie.
- Zabieg Credégo – zapobiega rzeżączkowemu zapaleniu spojówek i zakażeniom przedniego odcinka oka wywoływanym przez inne bakterie. Polega na wytarciu sterylnym gazikiem powiek noworodka bezpośrednio po urodzeniu, a następnie po rozwarciu powiek zakrapla się do oka 1% roztwór azotanu srebra; stosuje się także 1% maść tetracyklinową lub 0,5% maści erytromycynowej.
- Szczepionka przeciwko WZW typu B. Należy ją podać w ciągu pierwszych 24 godzin. Każdy noworodek, niezależnie od dojrzałości i urodzeniowej i masy ciała, musi zostać zaszczepiony domięśniowo.
- Szczepienie przeciw gruźlicy (jeśli nie ma przeciwwskazań) należy wykonać jednoczasowo ze szczepieniem przeciw WZW typu B lub później (po ustąpieniu przeciwwskazań) śródskórnie szczepionką BCG. Zalecanym miejscem podania szczepionek domięśniowych (np.: przeciw WZW typu B) jest udo.
- Przesiewowe testy metaboliczne. Wykonuje się je u wszystkich noworodków w kierunku: fenyloketonurii (PKU), wrodzonej niedoczynności tarczycy (WNT), mukowiscidozy (CF) oraz 20 innych rzadkich wrodzonych wad metabolizmu (WWM).
- Badanie przesiewowe słuchu – u każdego nowo narodzonego dziecka w szpitalu robi się odpowiednie testy pod kątem uszkodzenia słuchu. Badania trwają ok. 5 minut, są nieskomplikowane, bezbolesne, całkowicie bezpieczne dla dziecka.
- Badanie pulsoksymetrem saturacji, czyli nasycenia krwi tętniczej tlenem. W ten sposób wcześnie można wykryć bezobjawowe, krytyczne wady serca. Pomiar saturacji należy przeprowadzić na prawej kończynie dolnej w ciągu 2–3 minut, w czasie między 2. a 24. godziną po urodzeniu.
- Poszczególne procedury doprecyzowane są przez rekomendacje medycznych towarzystw naukowych.
Red.
