Osteoporoza to choroba szkieletu, podczas której postępuje spadek masy kostnej i osłabia się struktura kości. Wynikiem osteoporozy jest wzrost ryzyka złamań. Za wczesne stadium schorzenia uznaje się osteopenię, przy zachowaniu zdolności do właściwej mineralizacji kości.
To rozpoznanie oparte o wynik badania densytometrycznego. Osteopenia może się cofnąć, ale u pacjentek z osteopenią może również dochodzić do złamań kości.
Osteoporoza przez wiele lat może postępować zupełnie bezobjawowo i ujawnić się dopiero w formie złamania, które nastąpiło w wyniku z pozoru niegroźnego upadku. Z tego powodu określa się ją mianem „cichego złodzieja” kości.
Skutki osteoporozy
W wyniku osteoporozy rośnie ryzyko złamań kości, do których może dojść nawet w wyniku „niegroźnego” upadku (upadek „z wysokości ciała”). Prawdopodobieństwo złamania zwiększa się wraz z wiekiem. Ten problem może dotyczyć nawet co trzeciej kobiety po 50. roku życia; a także, choć w mniejszym stopniu, mężczyzn. Do najczęstszych złamań osteoporotycznych zalicza się: złamanie nadgarstka, trzonów kręgowych, kości ramiennej i szyjki kości udowej (określane złamaniem biodra). Wystąpienie złamania osteoporotycznego pogarsza jakość życia pacjenta, ponieważ wiąże się często z bólem i długotrwałym leczeniem. W wyniku komplikacji złamanie może doprowadzić do niepełnosprawności, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci.
Komu zagraża osteoporoza?
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) do najważniejszych czynników rozwoju osteoporozy zaliczyła:
- wiek;
- wątłą budowę i niską masę ciała;
- w kobiet – menopauza;
- genetyczne obciążenie np. osteoporoza zdiagnozowana u matki,;
- niedobory wapnia i witaminy D;
- długotrwałą terapię kortykosterydami;
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- tryb życia – brak aktywności fizycznej, nieprawidłowa dieta, palenie tytoniu, nadmierne spożywanie alkoholu;
- przebyte złamanie po „niegroźnym” upadku.
– Szczytowa masa kostna osiągana jest w wieku 20-30 lat. Później, bez odpowiedniej profilaktyki, może dojść do jej utraty – nawet u młodych osób. W okresie okołomenopauzalnym u kobiet następuje przewaga procesów niszczenia nad procesami kościotworzenia a w konsekwencji spadek masy kostnej. U mężczyzn zaś, przyczyną może być andropauza lub powikłania po innym schorzeniu. Ryzyko osteoporozy rośnie więc wraz z wiekiem. Jednak wczesna osteopenia może być zdiagnozowana także u kobiet poniżej 40. roku życia – mówi reumatolog, dr n.med. Maria Rell–Bakalarska.
Profilaktyka osteoporozy
– Każda kobieta powinna zdawać sobie sprawę, że nazywanie osteoporozy „cichym złodziejem kości” to nie żart. Odpowiednio wcześnie rozpoczęta profilaktyka, może uchronić przed poważnymi złamaniami kości i pogorszeniem jakości życia. Podstawą przeciwdziałania osteoporozie jest eliminacja niektórych czynników ryzyka. Letni czas do dobra okazja np. na podjęcie aktywności fizycznej. Osoby będące w grupie ryzyka osteoporozy powinny jednak wykonywać ćwiczenia rozważnie, zapobiegając upadkom. Istotna jest odpowiednia dieta, bogata w wapń i witaminę D, która wzmocni kości.
Wraz z wiekiem przeszkodą we właściwej dbałości o kości może być zbyt małe spożycie wapnia i postępujące utrudnienie w jego przyswajaniu. Z tego powodu niezbędnym staje się uzupełnianie niedoborów wapnia za pomocą preparatów leczniczych, przy jednoczesnej właściwej podaży witaminy D – komentuje dr Maria Rell–Bakalarska.
W profilaktyce złamań osteoporotycznych ważna jest identyfikacja czynników ryzyka i odpowiednio wczesne wykonywanie badania gęstości mineralnej kości czyli densytometrii. W tym celu warto udać się na konsultację do lekarza reumatologa, który zleci badania, w tym również takie, które pozwolą wykluczyć inne przyczyny niskiej gęstości kości, a w przypadku rozpoznania osteoporozy pomoże dobrać odpowiednie postępowanie lecznicze.
Red. (źródło: Teva)
