Układ odpornościowy dziecka kształtuje się już od jego poczęcia. Proces trwa również podczas niemowlęctwa, a na jego przebieg wpływa wiele czynników, w tym sposób żywienia mamy, a później dziecka. Dlaczego zdaniem ekspertów układ immunologiczny jest powiązany z układem pokarmowym? Jaki wpływ na kształtowanie się odporności ma dieta?
Najlepszym pokarmem dla niemowlęcia jest mleko mamy, zawierające wyjątkową kompozycję składników korzystnie działających na rozwijającą się odporność. Istotne jest, że:
- Układ odpornościowy dziecka kształtuje się przez cały okres ciąży oraz w pierwszych latach jego życia.
- Po narodzinach odporność dziecka nie jest jeszcze w pełni dojrzała, a jej rozwój to dynamiczny i długotrwały proces, który potrzebuje wsparcia.
- Rodzice mogą wspierać funkcjonowanie układu odpornościowego dziecka, m.in. poprzez odpowiedni sposób żywienia.
Zadania dla tarczy ochronnej
Układ odpornościowy, nazywany także immunologicznym, odpowiedzialny jest za obronę organizmu przed drobnoustrojami. W czasie ciąży organizm mamy jest dla dziecka bezpiecznym środowiskiem, jednak w chwili narodzin młody organizm wkracza w przestrzeń pełną zagrożeń, takich jak np. bakterie. Nieukształtowany jeszcze w pełni układ odpornościowy niemowlęcia z dopiero uczy się z nimi radzić. Ze względu na ścisły związek między układem pokarmowym a immunologicznym ważne jest wspieranie odporności dziecka przez dostarczanie mu odpowiednich składników odżywczych. Na czym właściwie polega ta zależność?
Odporność w układzie pokarmowym
Po przyjściu na świat odporność niemowlęcia nadal intensywnie się rozwija. Wpływ na kształtowanie się układu immunologicznego, który pełną dojrzałość osiągnie dopiero ok. 12. roku życia dziecka, ma prawidłowa dieta i odpowiedni skład flory bakteryjnej w przewodzie pokarmowym, na który wpływa m.in. poród naturalny i karmienie piersią.
Czy wiesz, że…
w jelitach znajduje się aż 70 proc. komórek układu odpornościowego? Właśnie dlatego jelita są odpowiedzialne nie tylko za trawienie i wchłanianie treści pokarmowej, ale również za odporność.
Zalecenia lekarzy
1000 pierwszych dni życia dziecka, liczone od poczęcia przez pierwsze lata, to kluczowy czas dla jego rozwoju i zdrowia. Według rekomendacji ekspertów mleko mamy jest najlepszym pokarmem dla niemowlęcia, w tym dla jego kształtującej się odporności. Ma właściwości ochronne, które zabezpieczają dziecko przed zakażeniami – m.in. dzięki zawartości immunoglobuliny IgA (czyli przeciwciał IgA), wspierającej rozwój mechanizmów odpornościowych. Pokarm kobiecy zawiera także oligosacharydy. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia niemowlęcia i kontynuację karmienia piersią do ok. 2. roku życia lub dłużej, przy jednoczesnym rozszerzeniu diety dziecka.
W mleku mamy zawarte są witaminy (D i K występują w niewielkich ilościach i zgodnie z zaleceniami pediatry należy je suplementować dziecku). Ważne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego dziecka mają witaminy A, C i D.
Czy wiesz że…
już w pierwszej dobie po porodzie noworodek wraz z mlekiem mamy (tzw. siarą) otrzymuje dużą ilość przeciwciał, które chronią go przed m.in. zakażeniami przewodu pokarmowego oraz dróg oddechowych. Odporność niemowlęcia wciąż się kształtuje, a najlepszym jej wsparciem jest karmienie piersią, spacery na świeżym powietrzu i regularne wietrzenie pomieszczeń, w których przebywa dziecko.
Red.