Odpowiedni sposób żywienia ma ogromne znaczenie w zapobieganiu i leczeniu wielu chorób. To także przepis na zdrową wątrobę. Zmiana nawyków żywieniowych może przyczynić się do zahamowania rozwoju niektórych schorzeń, a w pewnych przypadkach prowadzić do całkowitego wyleczenia.
Przepis na zdrową wątrobę to przede wszystkim ograniczenie spożywania tłustych potraw. Wątroba to bardzo pracowity organ, który bierze udział w wielu procesach zachodzących w organizmie – pełni ponad 500 różnorodnych funkcji. Jedną z ważnych ról jest wspomaganie procesu trawienia – produkuje dziennie około litra żółci, która rozbija duże cząsteczki tłuszczu na małe kropelki (emulgacja tłuszczów). Mniejsze drobiny tłuszczu są bardziej podatne na enzymy je trawiące. Gdy wątroba jest uszkodzona może wytwarzać zbyt mało żółci, albo żółć o nieodpowiednim składzie, przez co organizm może mieć problemy z trawieniem tłuszczów.
Jak i co jeść?
Ogólnopolskie Centrum Dietetyki IŻŻ podpowiada, jaki sposób odżywiania może korzystnie wpłynąć na pracę wątroby:
1. Regularność posiłków i sposób ich spożywania.
- Regularne spożywanie 4-6 niewielkich objętościowo posiłków, najlepiej co 3-4 godziny.
- Powolne i spokojne konsumowanie posiłków uchroni przed zjedzeniem zbyt dużych porcji.
- Pilnowanie kaloryczności diety.
2. Wybór właściwych produktów spożywczych.
- Produkty powinny być świeże.
- Należy unikać żywności z dużą ilością konserwantów i barwników.
- Należy ograniczyć spożycie tłuszczów, szczególnie zwierzęcych. Można stosować niewielkie ilości tłuszczów roślinnych (olej, oliwa) do sałatek i surówek – tłuszcze te sprzyjają wchłanianiu witamin A, D, E, K, które są magazynowane w wątrobie.
- Należy ograniczyć spożycie węglowodanów prostych, np. słodyczy.
- Trzeba pamiętać o odpowiedniej ilości białka, które sprzyja regeneracji komórek wątroby (chude mięso, nabiał, ryby).
- Wykluczenie z diety alkoholu, mocnej kawy i herbaty.
- Ograniczenie ilości spożywanej soli.
- Należy unikać ostrych przypraw i produktów wzdymających, czyli warzyw kapustnych, cebulowych i strączkowych.
- Trzeba wypijać codziennie ok. 2 l płynów (u chorych z wodobrzuszem obowiązują ograniczenia ilości wypijanych płynów).
3. Odpowiednie przyrządzanie potraw.
- Należy unikać smażenia, dozwolone jest grillowanie lub smażenie bez tłuszczu.
- Potrawy warto spożywać bezpośrednio po przyrządzeniu, aby nie odgrzewać ich ani nie odsmażać.
- Należy unikać zasmażek i śmietany do przyprawiania zup.
- Warzywa powinny być gotowane (rozdrobnione, przetarte) lub jako drobno starte surówki.
- Owoce należy spożywać w postaci soków lub przecierów (bez pestek i skórek).
- Nie można spożywać potraw zbyt gorących lub zbyt zimnych.
- Chorzy na marskość wątroby, powinni pamiętać o wieczornym posiłku bogatym w węglowodany (np. ryż z jabłkiem).
Dodatkowe wsparcie
Wątroba pracuje cały czas, dlatego trzeba o nią dbać systematycznie dzień po dniu. W przypadku wystąpienia chorób wątroby warto pamiętać o fosfolipidach. Fosfolipidy są składnikami wszystkich błon biologicznych organizmu człowieka oraz ważnym składnikiem żółci. Za podstawowe działanie fosfolipidów uważa się przyspieszenie regeneracji i stabilizację błon komórkowych.
W większości schorzeń wątroby dochodzi do tworzenia się ubytków fosfolipidowych w obrębie błon komórek wątrobowych, które wymagają uzupełnienia. Fosfolipidów jest wiele, ale wśród nich jest jeden szczególny, bardzo ważny dla prawidłowej budowy błon komórkowych. Mowa o fosfatydylocholinie. Ta aktywna klinicznie substancja wnika w komórki wątroby i wspomaga ich regenerację. Kompleksowe działanie wiąże się z tym, że fosfolipidy:
- wspomagają regenerację komórek wątroby, przywracając ich prawidłowe funkcje, w tym funkcje produkcji żółci,
- wpływają na prawidłowy skład żółci zmniejszając ryzyko powstania kamieni żółciowych.
- pełnią ważną rolę w trawieniu tłuszczów.
Odpowiedni preparat zmniejsza przy tym subiektywne dolegliwości, jak brak apetytu, uczucie ucisku w nadbrzuszu spowodowane uszkodzeniem wątroby w wyniku nieprawidłowej diety, działania substancji toksycznych lub w przebiegu zapalenia wątroby. Jako, że problem dotyczy trawienia i metabolizmu, należy zwrócić szczególną uwagę na przeciwwskazania – nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą preparatów wspomagających.
Red.
