TOP 10 zawiera informacje o najpopularniejszych substancjach psychoaktywnych, zidentyfikowanych na polskim rynku jako nowe narkotyki. Dane pochodzą z laboratoriów uprawnionych do przeprowadzania badań mających na celu ustalenie, czy dany produkt jest środkiem zastępczym, czy nową substancją psychoaktywną.
W pierwszym kwartale 2018 r. odnotowano 900 zatruć, a w całym 2018 r. – 4257 zatruć nowymi narkotykami oraz 65 zgonów. W pierwszym kwartale 2019 r. zarejestrowano 589 zatruć oraz 6 zgonów. Z danych wynika, że w pierwszych trzech miesiącach 2019 r. nastąpiła zauważalna tendencja spadkowa zatruć nowymi narkotykami, w porównaniu do I kwartału 2018 r.
Nad nowymi narkotykami pracuje Zespół ds. oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych przy Ministrze Zdrowia. Nowe narkotyki występują nie tylko w Polsce, ale także w krajach na całym świecie, gdzie kryją się pod różnymi nazwami „legal highs”, „designer drugs”, „herbal highs”, czy „research chemicals”. Skład chemiczny ulega ciągłej ewolucji, co stanowi wyzwanie dla oceny ryzyka zagrożeń dla zdrowia lub życia ludzi.
Prowadzone obecnie badania nad pojawiającymi się na rynku substancjami psychoaktywnymi potwierdzają ich szkodliwy wpływ na zdrowie i zagrożenie dla życia ludzi. Nowe narkotyki z reguły zawierają nieznane dla użytkownika mieszaniny psychoaktywnych związków chemicznych, których składnikami mogą być jedna lub więcej substancji czynnych, wypełniacze oraz nierzadko przypadkowe zanieczyszczenia.
Biorący narkotyki nowej generacji piją jednocześnie alkohol, albo wspomagają się kolejnymi substancjami psychoaktywnymi lub lekami. Stanowi to dodatkowe zagrożenie i utrudnia rozpoznanie oraz właściwe leczenie w szpitalach i ośrodkach toksykologicznych. Ponadto nowe narkotyki, głównie syntetyczne opioidy, charakteryzują się wysoką toksycznością nawet w mikroskopijnych dawkach, a ich zażycie może doprowadzić do nieodwracalnych skutków zdrowotnych, a nawet śmierci.
Często skład i działanie oferowanych produktów nie są znane sprzedającemu i kupującemu. Reakcja organizmu jest zmienna i nieprzewidywalna, co stanowi zagrożenie zdrowia i życia. Używanie nowych narkotyków, nawet jednorazowe, może doprowadzić do groźnego dla życia ostrego zatrucia albo zgonu. Używanie substancji psychoaktywnych prowadzi do uzależnienia, dezintegracji osobowości, depresji lub zaburzeń psychicznych, rozpadu rodziny, przerwania nauki, utraty pracy i innych negatywnych skutków społecznych – czytamy w raporcie.
Patrz: Raport