Cholesterol jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pochodzi zarówno ze źródeł pokarmowych, jak i biosyntezy w komórkach. W organizmie człowieka występuje w tkankach i w osoczu krwi. Ogólna ilość cholesterolu u przeciętnej osoby jest oceniana na ok. 140 g.
Cholesterol jest ważny dla syntezy wielu ważnych biologicznie czynnych cząsteczek, jak np. hormony płciowe, witamina D3 i jej metabolity, glikozydy nasercowe czy kwasy żółciowe. Egzogenny (z zewnątrz) pochodzi z diety, przy czym zazwyczaj dzienne spożycie oscyluje w granicach 0,5-1 g. Związek występuje obficie w pokarmach zwierzęcych, natomiast śladowe ilości można znaleźć w pożywieniu roślinnym. Bardzo dużą jego ilość zawiera żółtko jaja.
Wchłonięty w jelitach cholesterol w 70 proc. przepływa najpierw przez naczynia limfatyczne, aby w końcu znaleźć się w żyłach. W ten sposób trafia do wątroby, skąd jego część zostaje ponownie wydzielona do dwunastnicy. Tworzą się tam mieszane grupy cząsteczek zawierające oprócz cholesterolu także m.in. sole kwasów żółciowych. Prawidłowo kwasów żółciowych powinno być 20-30 razy więcej niż cholesterolu. W sytuacji, gdy ten stosunek spada do 13, rośnie ryzyko strącania się mikrokryształków cholesterolowych, co owocuje tworzeniem się złogów.
Ponieważ złogi cholesterolu (nie rozpuszcza się we krwi) odkładają się w ścianach tętnic, prowadzi to do miażdżycy naczyń krwionośnych. Naczynia zwężają się i krew ma coraz większe trudności, by się przez nie przecisnąć. Mięsień rozrasta się, dochodzi do niedotlenienia serca, a skutkiem najczęściej jest zawał.
Miażdżycowe zwężenie tętnic szyjnych może objawiać się też zaburzeniami pamięci, zawrotami głowy, zaburzeniami widzenia, omdleniami, a także wywołać przejściowy napad niedokrwienny lub udar mózgu.
Jak temu zaradzić? Dopóki do tego nie dojdzie, tak, że pomóc mogą już tylko leki, jest czas na odpowiednią profilaktykę – naturalne metody zapobiegania procesowi miażdżycowemu, czyli sport i właściwą dietę. Podstawa to, obok ruchu, odpowiednio skomponowane posiłki w ramach menu dla osób z podwyższonym poziomem cholesterolu.
Niestety ciężko się z tym zgodzić, że menu zapobiegające problemom ze zbyt wysokim cholesterolem powinno zawierać produkty odzwierzęce – tak jak to zostało zaprezentowane na powyższej grafice. Tego typu produkty jak szynka, mleko i inny nabiał mogą być spożywane co najwyżej sporadycznie – na pewno nie jako stała pozycja w jadłospisie. Podobnie margaryna – przecież ona nie obniża, tylko podwyższa poziom złego cholesterolu LDL.