W ciągu pierwszych pięciu miesięcy roku ospa wietrzna zakaziła nową rzeszę Polaków. Od stycznia do końca maja zarejestrowano na terenie naszego kraju 57 tys. 779 przypadków ospy wietrznej – wynika z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny.
Ospa wietrzna to choroba zakaźna wywołana pierwotnym zakażeniem wirusem ospy i półpaśca (VZV). Jest jedną z najbardziej zaraźliwych chorób zakaźnych. Najczęstszym źródłem zakażenia jest bezpośredni kontakt z chorym i droga kropelkowa.
Do głównych objawów choroby należą:
- swędząca wysypka grudkowo-pęcherzykowa na tułowiu, twarzy, owłosionej skórze głowy, kończynach, błonach śluzowych,
- gorączka, złe samopoczucie, bóle głowy i mięśni,
- powiększenie węzłów chłonnych.
Przebieg choroby
Okres wylęgania wirusa wynosi 10–21 dni, średnio 14 dni. Zakażalność dla otoczenia pojawia się po upływie od 24 do 48 godzin i trwa do przyschnięcia pęcherzyków (średnio 7 dni). Pojawienie się charakterystycznej wysypki poprzedzają objawy obejmujące:
- złe samopoczucie,
- gorączkę lub stan podgorączkowy,
- utratę apetytu,
- bóle głowy, brzucha, mięśniowe,
- zapalenie gardła,
- nieżyt nosa.
Objawy te zwykle występują 1–2 dni przed pojawieniem się wysypki, częściej występują u młodzieży i u dorosłych. Możliwe jest występowanie przemijającego zaczerwienienia skóry.
Wysypka w ospie wietrznej początkowo przyjmuje formę plamek, a następnie swędzących zaczerwienionych grudek o średnicy około 5–10 mm. Po kilku godzinach przyjmują one formę wypełnionego płynem surowiczym pęcherzyka. W ciągu 2–3 dni pęcherzyki ulegają przemianie w krosty, a po 3–4 dniach przysychają w strupki.
Po zejściu wykwitów pozostają przemijające małe blizny i przebarwienia. Trwałe blizny pojawiają się w przypadku nadkażenia wykwitów. Ze względu na występowanie zmian skórnych rzutami, charakterystyczne jest wielopostaciowość (polimorfizm) na skórze – tzw. obraz gwieździstego nieba.
W stanach upośledzonej odporności możliwe jest występowanie wykwitów krwotocznych. Wykwity początkowo pojawiają się na twarzy i tułowiu, a następnie w mniejszym stopniu na kończynach. Liczba wykwitów średnio osiąga różne nasilenie i może wahać się od 10 do 1500 zmian.
W 10–20% przypadków stwierdza się obecność drobnych wykwitów w obrębie błon śluzowych nosogardła, narządów płciowych, spojówek i rzadko w obrębie rogówki.
Wykwitom mogą towarzyszyć:
- wysoka gorączka trwająca zwykle do 4 dni,
- świąd skóry,
- powiększenie węzłów chłonnych,
- zapalenie gardła.
Bardzo rzadko ospa wietrzna przebiega w sposób bezobjawowy.
U kilku procent chorych mogą wystąpić groźne powikłania. Do najczęstszych należą:
- zakażenia bakteryjne skóry, które mogą powodować powstanie szpecących blizn,
- objawy neurologiczne (zapalenie móżdżku, mózgu czy opon mózgowo-rdzeniowych),
- ostra małopłytkowość (zbyt mała liczba płytek krwi).
W 2019 r. zarejestrowano w Polsce ponad 180 tys. przypadków ospy wietrznej.
Red. (źródło: PAP)
